Marek Konopka to archeolog z ogromnym doświadczeniem, świadek intensywnego rozwoju tej nauki w powojennej Polsce, organizator programu Archeologiczne Zdjęcie Polski.
Czytaj dalej „Archeologia – fundament krajobrazu. Marek Konopka rozmówcą NID”
Methodica. Od szkicu w notesie do chmury danych (część II)
Dokumentacja * to podstawa pracy archeologa. I choć jej początki sprowadzić można w dużej mierze do szkiców w notesie, to dzisiaj, współczesna archeologia ma do dyspozycji szeroki wachlarz narzędzi cyfrowych. Co właściwie możemy dzięki nim osiągnąć? Czy ich rozwój to faktyczny koniec dokumentacji tradycyjnej, „analogowej”?
Nie traćmy czasu i zanurzmy się w świat pachnący niegdyś tuszem i papierem, który dzisiaj pulsuje cyfrowym kontentem.
*Artykuł powstał we współpracy z Narodowym Instytutem Dziedzictwa jako element działań popularyzujących serię publikacji o metodach dokumentacji archeologicznej, zatytułowanych zbiorczo „Methodica”.
Czytaj dalej „Methodica. Od szkicu w notesie do chmury danych (część II)”
Ciepłe odkryte na nowo – wyjątkowy wczesnośredniowieczny kompleks osadniczy na pograniczu państwa Piastów
W najnowszym numerze prestiżowego czasopisma Antiquity ukazał się artykuł poświęcony interdyscyplinarnym badaniom na stanowisku Ciepłe koło Gniewu – miejscu, które coraz wyraźniej jawi się jako kluczowy punkt w procesie włączania Pomorza do państwa Piastów. Nowe odkrycia dokonane na wspomnianym stanowisku– trzy grody, bogato wyposażone groby elity i złota moneta bizantyńska – pokazują, że już pod koniec X wieku Ciepłe było jednym z najważniejszych ośrodków w północnej Polsce.
Międzynarodowa konferencja ETHER – Eternal Heritage / Wieczne Dziedzictwo
W dniach 3–4 grudnia 2025 r. odbędzie się trzecia edycja międzynarodowej konferencji ETHER – Eternal Heritage / Wieczne Dziedzictwo. Jej celem jest integracja środowisk naukowych, instytucji kultury, administracji publicznej oraz sektorów kreatywnych wokół zagadnień związanych z digitalizacją i wykorzystaniem nowych technologii w ochronie dziedzictwa kulturowego.
Czytaj dalej „Międzynarodowa konferencja ETHER – Eternal Heritage / Wieczne Dziedzictwo”
Tarkhan – domena Króla Krokodyla
Cmentarz w Tarkhan powstał około 3300 p.n.e. w okresie Naqada IIIA2 i świadczy o mobilności ludności okresu Naqada. Przyjmuje się, że kultura Naqada rozwijająca się początkowo w Górnym Egipcie, w okolicy dzisiejszego miasta Naqada rozszerzała swoje terytoria między innymi na północ. W rejonie oazy Fajum znajdują się inne ważne cmentarzyska związane ze społecznością Naqada: Abusir el-Melek i el-Gerza, przy czym to drugie stanowisko położone jest tylko parę km na południe od bohatera dzisiejszej opowieści, czyli Tarkhan.
„Chcemy zbadać, kiedy Neandertalczyk mieszkał w okolicach Radomia i Zwolenia”
Na temat odkryć archeologicznych w Zwoleniu, sposobach badań i tym, co naukowcy znaleźli i na co polski Neandertalczyk polował opowiadali dr hab. Katarzyna Pyżewicz – Wydział Archeologii UW i dr Witold Grużdź – Państwowe Muzeum Archeologicznej w Warszawie.
Czytaj dalej „„Chcemy zbadać, kiedy Neandertalczyk mieszkał w okolicach Radomia i Zwolenia””
Methodica. Od szkicu w notesie do chmury danych (część I)
Nie ma co się oszukiwać. Archeolog prowadząc wykopaliska niweluje bezpowrotnie to, co było ukryte przez tysiące czy setki tysięcy lat. Na tym bowiem w zasadzie polega ten fach – na trwałej anihilacji reliktów okoliczności przeszłej, przy jednoczesnym tworzeniu nowego rodzaju materii – zabytków, które tę oto przeszłą okoliczność poświadczają (żaden bowiem przedmiot przeszły nie powstał po to, by być artefaktem…). Archeolog zatem to paradoksalnie również i twórca. Do jego „dzieł” należy zaś nie tylko owa materia zabytkowa, ale także cały zestaw – uwaga! – nie danych, co z łacińskiego capta – (wszelkich) informacji dotyczących owej przeszłej okoliczności, które zostały przez archeologa dostrzeżone, zebrane, czy w bezpośrednim tłumaczeniu uchwycone.
Podstawową metodą „chwytania” w archeologii jest zaś dokumentacja. Jej właśnie* poświęcimy najbliższe kilka minut. Nie traćmy zatem czasu i zanurzmy się w świat pachnący niegdyś tuszem i papierem, który dzisiaj pulsuje cyfrowym kontentem.
*Artykuł powstał we współpracy z Narodowym Instytutem Dziedzictwa jako element działań popularyzujących serię publikacji o metodach dokumentacji archeologicznej, zatytułowanych zbiorczo „Methodica”.
Czytaj dalej „Methodica. Od szkicu w notesie do chmury danych (część I)”
Misja „Koronacja”. Zwiedzanie jak podróż w czasie
Wczoraj z rana nic nie zapowiadało nowiny, a tu patrzcie no – gość ze stolicy. I to nie byle kto, a sam posłaniec mego brata! Wysoki, postawny, elegancja taka, że aż się zasromałam w lnianej spódnicy. List przyniósł, zaproszenie na koronacyję…
Czytaj dalej „Misja „Koronacja”. Zwiedzanie jak podróż w czasie”
Historia, polityka, architektura i archeologia – Zamek Królewski w Warszawie i jesienne konferencje naukowe
Jesienią 2025 roku Zamek Królewski w Warszawie wraz z partnerami zaprasza do udziału w konferencjach naukowych poświęconych historii polskich królewien i ich roli na europejskim rynku matrymonialnym, działalności stronnictwa Czartoryskich i Poniatowskich, przemianom w architekturze zamkowej XVII wieku oraz archeologii w mazowieckich muzeach. Spotkania naukowe będą okazją do wymiany i popularyzacji wiedzy, dyskusji oraz prezentacji wyników badań.
Stan i potrzeby badań nad wczesnym średniowieczem w Polsce – 40 lat później
Kiedy w 1987 roku w Poznaniu odbyła się pierwsza konferencja Stan i potrzeby badań nad wczesnym średniowieczem w Polsce, a kilkanaście lat później – jej toruńska kontynuacja, nikt nie przypuszczał, że staną się one tak ważnymi punktami odniesienia dla całego środowiska. Dziś, po niemal czterech dekadach, wracamy do tej tradycji, by ponownie spojrzeć na kondycję badań nad wczesnym średniowieczem w Polsce – z nowej perspektywy, bogatszej o doświadczenia, metody i odkrycia ostatnich dwudziestu lat.
Czytaj dalej „Stan i potrzeby badań nad wczesnym średniowieczem w Polsce – 40 lat później”